نور درمانی چیست؟

نور درمانی که “فوتوتراپی” نیز خوانده می شود یک روش درمانی است که در آن متخصصان پوست و مو کلینیک ایلیا با قرار دادن فرد در مقابل نور به درمان بیماری او اقدام می شود. نوری که به فرد تابیده می شود می تواند نور طبیعی و یا طول موج خاصی از نور باشد. در طول تاریخ، خورشید به عنوان اولین منبع نور و پس از آن لیزرها، لامپ های فلورسنت، لامپهای هالوژن در نور درمانی به کار گرفته شدند.

 

امروزه از دیودهای ساطع کننده نور یا LED ها (light-emitting Didoes) به عنوان منبع نور استفاده می شود. نور درمانی LED مورد پذیرش سازمان FDA قرار گرفته و نخستین بار دانشمندان ناسا آن را مورد بررسی قرار دادند. آنها در اوایل دهه ۱۹۹۰ متوجه تاثیر مثبت نور ساطع شده از دیودهای LED بر رشد گیاه و بهبود عمل فوتوسنتز در آن شدند.

از آن پس تحقیقات متعدد آزمایشگاهی و کلینیکی صورت گرفت بدان امید که با استفاده از LED بتوان به درمان بیماری ها پرداخت. نتایج رضایت بخش بود و امروزه نور درمانی LED به عنوان یک روش بی خطر، غیر تهاجمی و بدون درد بطور مستقل یا به عنوان جزئی از یک پروتکل در بهبود پاره ای از مشکلات جسمی و روحی به کار می رود.

انواع نور درمانی

نور درمانی برحسب نوع نوری که به کار برده می شود به روشهای گوناگونی صورت می گیرد که رایج ترین آنها عبارتند از:

نور درمانی با استفاده از اشعه ماورای بنفش

از این روش در درمان بیماریهای ویتیلیگو، اگزما، پسوریاسیس، درماتیت اتوپیک و یرقان نوزادان استفاده می شود و بر حسب طول موج به کار رفته بر سه نوع است:

• UVA با طول موج ۳۱۵ تا ۴۰۰ نانومتر
• UVB با طول موج ۲۸۰ تا ۳۱۵ نانومتر
• PUVA استفاده همزمان از اشعه UVA و دارو (Psoralen)

نور درمانی با استفاده از اشعه مادون قرمز

اشعه مادون قرمز در لامپهای حرارتی تولید می شود و از طول موجهای مختلف آن استفاده می شود. اثرات بیولوژیکی آن افزایش سرعت متابولیسم و افزایش گردش خون است. به این دلیل در نور درمانی جهت بهبود زخم های ایجاد شده در ماهیچه‌ها و استخوان ها به کار میرود. از طول موج ۷۰۰ و ۱۰۵۰ نانومتر آن هم برای گرم نگه داشتن نوزادان در بخش های ویژه استفاده می کنند.

نور درمانی با لیزر

لیزر درمانی هنوز در بعضی از حرفه های پزشکی به عنوان علامت پزشکی مدرن به شمار می رود. لیزرها قادرند پالس های پر قدرت نوری از خود ساطع کنند و تا فاصله دوری ارسال کنند. در واقع نور لیزر نوعی انرژی الکترومغناطیس مادون قرمز است و به صورت فوتون به بدن وارد میشود. این روش درمانی با لیزر در جراحی چشم(کاتاراکت)، آرتریت، خار پاشنه، شکستگیها؛ التهاب عصب، سندروم تونل کارپال، برداشتن سیاهرگ ها و پاک کردن تاتو نقش دارد.

نور درمانی با استفاده از نور قرمز

نور قرمز تا عمق پوست نفوذ می کند و باعث بهبود گردش خون می شود. علاوه بر آن با هدف قرار دادن غدد چربی باعث کاهش سنتز سیتوکین ها و کاهش التهاب می شود.

نور درمانی با نور آبی

نور آبی نسبت به نور قرمز تا عمق کمتری از پوست نفوذ می کند و خاصیت ضد التهابی و ضد میکروبی دارد. به علاوه این قابلیت را دارد که ساعت بیولوژیک فرد را به وضعیت نرمال درآورد. از نور آبی در درمان اختلالات خلقی، افسردگی فصلی و اختلالات خواب استفاده می شود. نور درمانی با نور آبی در امور مربوط به زیبایی پوست نیز کاربرد دارد.

کاربردهای نور درمانی

اثرات مثبت نور درمانی در موارد زیر گزارش شده است:

• بهبود زخمهای دیر التیام
• رفع درد و سفتی صبحگاهی در آرتریت روماتویید
• بهبود مفصل زانو در استئوآرتریت
• پیشگیری از تاول تبخالی
• بهبود زخم و ترمیم بافت
• کاهش التهاب و درد در ناحیه تاندون آشیل
• کمک به درمان کوتاه مدت سندروم کارپال تونل(این سندروم در اثر فشردگی عصب دست در ناحیه مچ ایجاد میشود و باعث بی‌حسی و ضعف انگشت میشود)
• کاهش عوارض ناشی از درمانهای دارویی در سرطان مثل موکوسیت دهانی(Oral Mucositis)

بر اساس شواهد متخصصان پوست و مو کلینیک ایلیا موجود نور درمانی در بهبود بعضی از بیماریهای خلقی و روانی نیز نقش موثری دارد. بیماریهای زیر در این زمزه اند:

• افسردگی فصلیSeasonal affective disorder) یا (SAD
• افسردگی پس از زایمان
• اختلالات خواب
• زوال عقل(Dementia)
• سازگاری با کار کردن در شیفت شب

مزایای نوردرمانی

از جمله مزایایی که نوردرمانی دارد کمترین عوارض بعد از درمان و استفاده از این روش بجای داروهای شیمیایی برای افراد حساس مانند زنان باردار یا شیرده را شامل می شود. در نمونه های زیر چگونگی درمان بعضی از بیماری ها و ضایعات پوستی بر اساس تجربیات متخصصان پوست و مو کلینیک ایلیا شرح داده شده است.

آسیب آفتاب

اشعه ماوراء بنفش به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید مزمن، بیشترین آسیب های پوستی را بر عهده دارد. برخی مطالعات حاکی از آن است که چراغ قرمز ممکن است از محافظت در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش محافظت کند زیرا در صبح، طول موج های قرمز تا مادون قرمز نزدیک به طیف خورشیدی هستند و پوست را برای اشعه UV مضر که بعداً در روز رخ می‌دهد، آماده می کنند.

با استفاده از نور درمانی (۷۰۰-۲۰۰۰ نانومتر) قادر به ایجاد ماندگاری طولانی مدت سلول (۲۴ ساعته) در برابر سمیت اشعه ماوراء بنفش خواهند بود. عفونتهای ویروس تبخال – هرپس سیمپلکس (HSV) برخی از شایع ترین انواع عفونت ها در عصر حاضر در بدن میزبان هستند. با استفاده از رنگ قرمز باعث تسریع در بهبودی ، کاهش علائم و مدیریت شیوع مکرر می شود.

ویتیلیگو

ویتیلیگو یک اختلال رنگدانه اکتسابی است که با تغییر شکل پوست و مو مشخص می شود. یک مطالعه نشان داد که پس از ۶-۸ ماه از نور درمانی قرمز (۶۳۳ نانومتر ، ۲۵ میلی گرم بر سانتیمتر مربع) در ۶۴ درصد بیماران میزان قابل توجهی از رنگدانه مشاهده شد.

سوختگی

مطالعه ۱۰ بیمار آفتاب سوختگی که یک یا دو بار در روز به مدت ۳ روز (۵۹۰ نانومتر) از درمان نور قرمز استفاده کرده اند، کاهش قرمزی، تورم، سوزش و لایه برداری را نشان داد.

عوارض پس از درمان

لایت تراپی هیچ عارضه خطرناک و رایجی نداشته و آن را روشی امن و بی خطر می دانند. تنها گزارشاتی که از عوارض این روش درمانی به دست ما رسیده سوختگی جزئی و ایجاد تاول بوده است.

ممکن است که این روش درمانی باعث آسیب به چشم ها شود. بنابراین بهتر است چشمانتان را ببندید.

عوارض نادر: سردرد، تهوع، خستگی چشم ها اگر فردی به اختلال دو قطبی دچار باشد و بخواهد از این درمان استفاده کند، عوارض زیر ممکن است برای وی بروز کند:

شیدایی بیش فعالی تحریک پذیری هر عارضه ای که از لایت تراپی ایجاد شود، پس از چند روز خود به خود درمان می شود. بنابراین جای هیچ نگرانی نیست.